سرماخوردگی در گربهها شباهت زیادی به سرماخوردگی معمولی در انسان دارد. ممکن است متوجه شوید گربهتان بیشتر از قبل عطسه میکند، بینیاش آبریزش دارد یا چشمانش اشک میریزد. اینها علائم رایج عفونت دستگاه تنفسی فوقانی هستند؛ همان چیزی که در انسان به آن “سرماخوردگی” میگوییم. این بیماری میتواند به دلایل مختلفی ایجاد شود و معمولاً بسیار واگیردار است.
خوشبختانه بیشتر سرماخوردگیهای گربهها بهمرور زمان خودبهخود خوب میشوند، اما اگر علائم شدت گرفت، حتماً با دامپزشک مشورت کنید تا حال گربهتان بهتر شود. در ادامه آنچه صاحبان حیوانات خانگی باید درباره سرماخوردگی گربهها بدانند را بررسی میکنیم.
گربهها چطور سرما میخورند؟
سرماخوردگی در گربهها معمولاً بهخاطر ویروسها و در مواردی کمتر، باکتریها اتفاق میافتد. گاهی هم ممکن است گربه ابتدا به ویروس مبتلا شود و بعد به آن عفونت باکتریایی هم اضافه شود. دو ویروس رایج که باعث سرماخوردگی در گربهها میشوند، کالیسیویروس و هرپس گربهای (رینوتراکئیت) هستند.
این عوامل بیماریزا بیشتر از راه هوا منتقل میشوند، ولی از طریق آب هم ممکن است سرایت کنند. معمولاً گربهها زمانی بیمار میشوند که در نزدیکی گربهی بیمار دیگری قرار بگیرند. بنابراین مکانهایی مثل پناهگاهها، مراکز نگهداری حیوانات و پانسیونها که چندین گربه در کنار هم هستند، احتمال انتقال بیماری را بالا میبرند.
البته زندگی در خانه و محیط بسته هم لزوماً گربه را از خطر دور نمیکند. گربهی خانگی شما ممکن است از طریق تماس غیرمستقیم با گربههای بیرون یا حتی از طریق شما (اگر بیرون گربهی بیمار را نوازش کرده باشید) در معرض ویروسها و باکتریها قرار بگیرد.
هوای آلوده یا تهویهی نامناسب هم میتواند خطر بیماری را افزایش دهد. گربههایی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند (به دلایل مختلف مثل بیماری زمینهای) بیشتر در معرض خطر هستند. بیماریهایی مثل نارسایی کلیه، آسم یا حساسیتهای فصلی هم احتمال ابتلا را افزایش میدهند. برای گربههایی که آسم یا آلرژی دارند، سیستمهای گرمایشی در زمستان میتوانند شرایط را بدتر کنند، مخصوصاً اگر خروجیهای هوا تمیز نباشند.
برخی ویروسها حتی بعد از بهبود هم در بدن گربه باقی میمانند و فقط خاموش میشوند. این ویروسها ممکن است بعدها با استرس یا بیماری دیگر دوباره فعال شوند. ویروس هرپس گربهای از این دسته است.
آیا گربهها از انسان وا میگیرند؟
خیر، گربهها از انسان سرما نمیخورند. بیشتر ویروسها فقط در گونهی خاصی از جانداران زنده میمانند و به انسان یا برعکس منتقل نمیشوند. بعضی از عفونتهای باکتریایی ممکن است بین انسان و گربه منتقل شوند، ولی این موارد بسیار نادر هستند.
در مورد کرونا هم، گربهها ممکن است در موارد نادر از انسان ویروس کرونا بگیرند و علائم خفیفی نشان دهند، ولی این خیلی کم پیش میآید. چیزی که برای گربهها خطر بیشتری دارد، نوع گربهای این ویروس است که ممکن است باعث بیماری کشندهای به نام پریتونیت عفونی گربهها (FIP) شود.
آیا انسان میتواند از گربهاش سرما بخورد؟
علائم سرماخوردگی در گربهها
نشانههای سرماخوردگی یا عفونت تنفسی در گربهها شامل موارد زیر است:
عطسه
گرفتگی یا صداهای خرخر از بینی
آبریزش بینی
اشکریزش چشمها
بیاشتها شدن
بیحالی
زخم (مخصوصاً روی زبان)
تب
کمآبی بدن
بزرگ شدن غدد لنفاوی
معمولاً این علائم بین یک تا دو هفته طول میکشند.
اگر گربهتان سرما خورده، چه باید بکنید؟
اگر گربهتان علائم خفیفی دارد و بهطور کلی حالش خوب است، میتوانید با مراقبتهای ساده در خانه حال او را بهتر کنید:
برایش جای گرم و راحتی فراهم کنید که در آن استراحت کند.
با یک پارچه مرطوب و تمیز، بینی و چشمهایش را از ترشحات پاک کنید. در صورت نیاز میتوانید از قطره اشک مصنوعی برای شستشوی چشم استفاده کنید.
استفاده از بخور یا رطوبتساز به آرام کردن راههای تنفسی کمک میکند.
غذایش را کمی گرم کنید تا بوی بیشتری داشته باشد. چون گرفتگی بینی ممکن است باعث شود غذا برایش بیمزه باشد و میلی به خوردن نداشته باشد.
هرگز بدون مشورت با دامپزشک، دارویی برای سرماخوردگی به گربهتان ندهید. بدن گربهها داروها را با روشی متفاوت از انسانها پردازش میکند و بسیاری از داروهایی که برای انسان بیخطرند، برای گربهها خطرناک یا حتی مرگبارند. بههیچوجه به گربهتان استامینوفن (مثل استامینوفن یا تایلنول) ندهید. آسپیرین در برخی موارد قابلاستفاده است، ولی دوز آن باید دقیق و زیر نظر دامپزشک تنظیم شود.
در بیشتر مواقع، سرماخوردگی گربه با مراقبت و گذر زمان خوب میشود. اگر وضعیت بدتر شد، دامپزشک میتواند داروهایی مخصوص گربهها تجویز کند.
چه زمانی باید به دامپزشک مراجعه کرد؟
اگر گربهتان فقط عطسه میکند و کمی آبریزش بینی دارد ولی حال کلیاش خوب است، نیاز به مراجعه به دامپزشک نیست.
اما اگر علائم زیر را دارد، بهتر است او را به دامپزشک نشان دهید:
مشکل در نفس کشیدن (یک وضعیت اورژانسی)
سرفه کردن
ترشحات زیاد یا چرکی از بینی یا چشمها
نخوردن غذا برای بیش از یک روز
زخم در دهان یا روی زبان
بیحالی یا افسردگی
درمان سرماخوردگی در گربهها
در بیشتر موارد، دامپزشک تنها علائم بیماری را درمان میکند. در صورت نیاز، ممکن است آزمایشاتی برای شناسایی نوع ویروس انجام شود.
اگرچه درمان قطعی برای بیشتر ویروسها وجود ندارد، ولی دامپزشک میتواند داروهایی برای کاهش علائم یا درمان عفونتهای باکتریایی تجویز کند. پمادهای چشمی، آنتیبیوتیک یا داروهای ضدویروسی در صورت نیاز توسط دامپزشک تجویز میشوند.
در موارد شدید، تزریق مایعات برای جلوگیری از کمآبی، اکسیژن مکمل یا حتی تغذیه با لوله ممکن است انجام شود تا گربهای که غذا نمیخورد، انرژی و مواد مغذی دریافت کند.
چطور از سرماخوردگی گربه جلوگیری کنیم؟
گربهتان را طبق برنامهی پیشنهادی دامپزشک واکسینه کنید. واکسن ترکیبی RCP (که گاهی با نام FVRCP یا دیستمپر گربهای شناخته میشود) بدن گربه را در برابر ویروسهایی مثل کالیسیویروس و هرپس مقاوم میکند. بعضی از این واکسنها در برابر کلامیدیا هم ایمنی ایجاد میکنند.
از تماس گربهتان با گربههای بیمار یا گربههایی با وضعیت نامشخص سلامت، جلوگیری کنید. گربه را فقط در خانه نگه دارید یا اگر قرار است بیرون برود، این کار با قلاده، بند و در محیط کنترلشده مثل حیاط محافظتشده انجام شود.
محل زندگی گربهتان را تمیز و دارای تهویهی مناسب نگه دارید.
تغذیهی سالم و کامل برای حفظ سلامت عمومی بدن و تقویت سیستم ایمنی بسیار مهم است.