یکی از دامپزشکان تأکید میکند:
«دیدن هر نوع ترشح تازه از چشم گربه، فارغ از ظاهر آن یا اینکه آیا گربه نشانهای از درد دارد یا نه، دلیلی کافی برای مراجعه به دامپزشک است. گربهها در پنهان کردن ناراحتی خود مهارت دارند و ممکن است با وجود مشکل جدی، کاملاً عادی رفتار کنند.»
چشمهای گربهتان
چشمهای گربهها واقعاً منحصربهفرد هستند. چه گربهی شما چشمان آبی و شفاف داشته باشد مثل سیامیها، یا سبز درخشان مانند نژاد روسی، تماشای نگاه تیزبین آنها هنگام شکار (حتی اگر شکار فقط یک اسباببازی باشد!) واقعاً خیرهکننده است.
از مردمکهای عمودی تا پلک سوم عجیبشان که مثل پردهای به آرامی روی چشم کشیده میشود (به آن پرده چشم یا غشای نیکتیتان گفته میشود)، یا حتی گربههایی با دو رنگ چشم متفاوت (که به آن ناهمرنگی عنبیه گفته میشود)—چشمهای گربه یکی از ویژگیهای شاخص آنهاست.
حواستان به تغییرات در چشم گربهتان باشد و با شناخت مشکلات رایجی که باعث درد، عفونت، ترشح یا آسیب میشوند، بتوانید با مراجعه سریع به دامپزشک، سلامت چشمان گربهتان را حفظ کنید.
در ادامه با ۶ مشکل رایج چشمی در گربهها آشنا میشوید و اینکه اگر چنین علائمی دیدید، باید چه کاری انجام دهید.
۱. چشم صورتی (التهاب ملتحمه)
چشم صورتی یا التهاب ملتحمه، به التهاب یا عفونت لایه بیرونی چشم یا سطح داخلی پلکها گفته میشود. در این حالت، چشم قرمز و متورم میشود و ممکن است ترشحاتی به رنگهای مختلف داشته باشد. در بیشتر موارد، این بیماری بین انسان و گربه قابل انتقال نیست، اما بعضی از انواع آن بین گربهها منتقل میشوند.
برای تشخیص درست، باید حتماً دامپزشک چشم گربه را معاینه کند. ممکن است قطرههای آنتیبیوتیک یا پمادهای چشمی برای کاهش التهاب تجویز شوند. همچنین توصیه میشود که اگر این بیماری دوباره برگشت، از داروهای قبلی بدون نظر دامپزشک استفاده نکنید.
به گفتهی یکی از دامپزشکان:
«اشک مصنوعی ساده که از داروخانهها قابل تهیه است معمولاً مشکلی ایجاد نمیکند. اما تأخیر در مراجعه به دامپزشک برای چند روز با هدف درمان خانگی، ممکن است باعث شود یک مشکل ساده، شدیدتر شود.»
علل این بیماری میتواند شامل عفونتهای تنفسی (قارچی، ویروسی یا باکتریایی)، مواد تحریککننده محیطی (مثل مواد شوینده)، یا حتی آسیب فیزیکی به چشم باشد.
۲. التهاب پلکها (بلفاریت)
التهاب پلک که در اصطلاح تخصصی “بلفاریت” نام دارد، معمولاً در اثر پدیدهای به نام آنتروپیون بهوجود میآید؛ یعنی حالتی که پلک به سمت داخل برگشته و به سطح چشم ساییده میشود.
برخی نژادها مثل پرشین و هیمالین بهدلیل صورت تخت و چینهای پوستی زیاد، بیشتر مستعد این مشکل هستند. سایر دلایل که باید توسط دامپزشک تشخیص داده شوند، شامل عفونتها، نقصهای مادرزادی، واکنشهای آلرژیک، تومورهای اطراف چشم و بیماریهای التهابی هستند.
درمان بلفاریت میتواند از کمپرس گرم و قطرههای چشمی شروع شده و تا داروهای سرکوبکنندهی سیستم ایمنی یا حتی جراحی ادامه پیدا کند. نتیجه درمان بستگی به علت اصلی التهاب دارد، ولی معمولاً با درمان مناسب قابل کنترل است.
۳. آبمروارید در گربهها
آبمروارید در گربهها نادر است و معمولاً در سنین بالا دیده میشود. در این حالت، عدسی چشم گربه کدر شده و عبور نور به داخل چشم مختل میشود که باعث کاهش دید و حتی نابینایی میشود.
دامپزشکان میتوانند با بررسی دلایل زمینهای، جلوی پیشرفت بیماری را بگیرند یا سرعت آن را کاهش دهند. علتها ممکن است شامل التهاب داخل چشم، آسیب فیزیکی، یا زمینهی ژنتیکی باشند. در بعضی موارد، جراحی برای برداشتن آبمروارید ممکن است امکانپذیر باشد.
۴. آبسیاه (افزایش فشار چشم)
چشم سالم، مایع خاصی به نام «زلالیه» را بهطور منظم وارد و خارج میکند. اگر این مایع در چشم تجمع پیدا کند، فشار داخلی افزایش مییابد که میتواند به بینایی گربه آسیب بزند و باعث ناراحتی شود.
به گفتهی یکی از مراکز معتبر دامپزشکی، شایعترین علت آبسیاه در گربهها، التهاب یا عفونت در مجاری خروج این مایع است. سایر علتها شامل جابهجایی عدسی، تومور یا صدمه به چشم هستند.
علائم آبسیاه ممکن است شامل بزرگ شدن چشم، کدر شدن قرنیه (قسمت شفاف جلوی چشم)، قرمزی، مردمک گشاد و واکنشنشان ندادن به نور، چشمتنگ کردن، درد و اشکریزش زیاد باشد.
از آنجا که آبسیاه میتواند باعث نابینایی شود، مراجعه سریع به دامپزشک ضروری است. درمان شامل کنترل التهاب یا مشکلات زمینهای است، اما در برخی موارد شدید، ممکن است جراحی یا حتی خارج کردن کامل چشم برای کاهش درد لازم باشد.
۵. کراتیت (التهاب قرنیه)
التهاب قرنیه، که لایهی شفاف جلوی عنبیه و مردمک را میپوشاند، میتواند دردناک باشد و در صورت عدم درمان، منجر به نابینایی شود. با انجام آزمایش، دامپزشک میتواند علت باکتریایی یا ویروسی بیماری را مشخص کرده و درمان مناسبی شامل داروهای ضد درد و ضدعفونت تجویز کند.
در موارد ویروسی، درمان ممکن است زمانبر باشد و بیماری هم دوباره عود کند. بنابراین، دامپزشک ممکن است در طول مسیر، روش درمان را تغییر دهد.
۶. زخم قرنیه (آسیب مستقیم به جلوی چشم)
زخم قرنیه که به معنی خراش یا پارگی در بخش شفاف جلوی چشم است، علائمی مشابه سایر بیماریهای چشمی دارد. قرمزی، ترشح، تورم اطراف زخم و حساسیت به نور از جمله نشانههای آن هستند. گربه ممکن است چشمش را بسته نگه دارد یا پلک بزند.
دامپزشک با آزمایش میتواند زخم را شناسایی کند. این زخم ممکن است در اثر آسیب فیزیکی، عفونت یا بیماریهای داخلی چشم ایجاد شده باشد. درمان بستگی به علت آن دارد.
در موارد خفیف، قطرههای آنتیبیوتیک و داروهای ضد درد میتوانند مؤثر باشند. اما در موارد شدیدتر، جراحی لازم است. اگر زخم درمان نشود، ممکن است بافت چشم زخم شود (پدیدهای به نام «قرنیهی مرده») یا حتی چشم پاره شود.