ککها
اگر گربهتان در تابستان شروع به خاراندن خودش کرد، ممکن است با مشکل کک روبهرو شده باشید. این حشرات کوچک خونخوار معمولاً در هوای گرم فعالترند و روی بدن حیوانات پشمالو مانند گربه زندگی میکنند.
ککها اغلب قسمتهایی از بدن گربه را میگزند که دسترسی او برای تمیز کردنشان سختتر است؛ مثل سر، گردن، پشت و انتهای دم. دیدن ککها کار سختی است چون خیلی ریز و سریعاند، اما ممکن است آثار فضولات آنها را در میان موهای روشن ببینید.
دامپزشک میتواند داروهایی برای از بین بردن و پیشگیری از ککها تجویز کند. بعضی از این داروها به صورت قطرهای روی پوست گربه استفاده میشوند و برخی دیگر خوراکیاند. همچنین، شستن کامل وسایلی مثل رختخواب، لباسها و مبلمان که تخم ککها ممکن است در آنها پنهان شده باشند، بسیار مهم است.
حساسیت پوستی (آلرژی)
آلرژی یکی از دلایل رایج خارش در گربههاست. گربهای که دچار حساسیت پوستی شده باشد، معمولاً به طور وسواسگونهای خودش را تمیز میکند و ممکن است دچار ریزش مو یا زخمهای کوچک شود.
به گفته یکی از دامپزشکان، آلرژی در گربهها معمولاً به دلیل تغذیه، ککها یا مواد موجود در هوا مثل گرده، گرد و غبار و قارچ ایجاد میشود. اگرچه درمان قطعی برای آلرژی وجود ندارد، اما میتوان آن را مدیریت کرد.
برخی گربهها با گذشت زمان نسبت به مواد غذایی خاصی حساستر میشوند. ممکن است عجیب به نظر برسد، اما تغییر رژیم غذایی زیر نظر دامپزشک میتواند راهحل سادهای برای کنترل آلرژی غذایی باشد.
همچنین، واکنش شدید به بزاق کک یا برخی مواد محیطی میتواند موجب التهاب پوست شود. روشهای درمانی شامل داروهایی مثل آنتیهیستامین یا کورتون، داروی ضد کک، و حتی استفاده از دستگاه تصفیه هوا برای کاهش مواد حساسیتزا میشود.
عفونتهای قارچی و باکتریایی
این نوع عفونتها معمولاً به دنبال بیماریهای دیگر به وجود میآیند. قارچها به طور طبیعی روی پوست گربهها وجود دارند، اما در شرایطی مانند دیابت یا آلرژی میتوانند بیش از حد رشد کنند. بعضی نژادها مثل دوون رکس یا هیمالیایی نیز بیشتر در معرض این نوع عفونتها هستند.
عفونت قارچی معمولاً در گوش گربه بروز پیدا میکند، در حالی که عفونتهای باکتریایی ممکن است در اثر مسدود شدن فولیکولهای مو (آکنه گربهای) یا خراشیدن پوست توسط خود گربه ایجاد شوند.
در این موارد، پوست گربه ممکن است قرمز و ملتهب شده یا حالت پوستهپوسته و تیرهرنگ پیدا کند. همچنین ممکن است بوی بد یا ترشح از پوست مشاهده شود.
تشخیص و درمان باید حتماً توسط دامپزشک انجام شود. داروهای ضد قارچ یا آنتیبیوتیکها بسته به نوع عفونت تجویز میشوند. گاهی هم این عفونتها نشانه بیماریهای زمینهای مثل لوسمی، دیابت یا ضعف سیستم ایمنی هستند که باید بهطور جداگانه بررسی و درمان شوند.
آکنه گربهای
شاید عجیب به نظر برسد، اما گربهها هم ممکن است دچار جوش و آکنه شوند. این جوشها بیشتر در ناحیه چانه و اطراف لبها دیده میشوند و در گربههایی با موهای روشن ممکن است به شکل “چانه کثیف” به نظر برسند.
علت دقیق آکنه گربهای مشخص نیست، اما تشخیص آن معمولاً ساده است، به شرطی که انگل یا قارچهایی مثل کچلی رد شده باشند. درمان شامل استفاده از پماد، دستمال مرطوب مخصوص یا شامپوهای درمانی است. در موارد شدید، آنتیبیوتیک لازم میشود.
برخی مکملها مثل اسیدهای چرب امگا ۳ هم ممکن است به بهبود وضعیت کمک کنند، اما باید با دامپزشک مشورت شود. همچنین توصیه میشود به جای ظرف پلاستیکی از ظروف شیشهای یا فلزی برای آب و غذا استفاده شود تا تجمع باکتری کاهش یابد.
درماتیت میلیاری
اگر پوست گربهتان حالت دانهدانه یا برجسته پیدا کرده، ممکن است دچار نوعی التهاب پوستی به نام درماتیت میلیاری شده باشد. این التهاب بیشتر زمانی رخ میدهد که گربه به ککها حساسیت داشته باشد، اما ممکن است به دلایل دیگر مثل کنه، شپش یا قارچ هم ایجاد شود.
این مشکل میتواند در هر جای بدن گربه ظاهر شود، از جمله پشت، سر و گوشها. گاهی همراه با زخم است و گاهی فقط به صورت دانهدانه حس میشود.
چون این بیماری بیشتر نشانه مشکلی دیگر است، درمان آن به علت اصلی بستگی دارد و باید توسط دامپزشک بررسی شود.
کنهها (گال)
کنهها حشراتی میکروسکوپیاند که میتوانند باعث خارش شدید، التهاب و ریزش مو در گربهها شوند. این انگلها بهراحتی بین حیوانات منتقل میشوند و حتی ممکن است به انسان هم سرایت کنند. بچهگربهها و گربههایی که بیشتر بیرون از خانه هستند، بیشتر در معرض خطرند.
کنهها بسته به نوعشان ممکن است در سطح یا داخل پوست زندگی کنند و باعث بیماری گال شوند. رایجترین نوع آنها کنههای گوش هستند که در کانال گوش زندگی میکنند و میتوانند منجر به عفونت قارچی یا باکتریایی شوند.
اگر گربهتان مدام گوشش را میخاراند یا تکان میدهد و بوی بدی از گوشش به مشام میرسد، احتمال کنه گوش وجود دارد. در این موارد تشخیص درست و درمان باید توسط دامپزشک انجام شود، چون برخی داروها ممکن است در صورت آسیب به پرده گوش خطرناک باشند.
قارچ پوستی (کچلی)
کچلی یک عفونت قارچی است (و ربطی به کرم ندارد) که ممکن است گربه را دچار ریزش مو و لکههای پوستهپوسته و دایرهایشکل روی پوست کند، حتی اگر خارش نداشته باشد.
بروز علائم ممکن است تا چهار هفته پس از تماس با قارچ طول بکشد. این بیماری بیشتر در مکانهای شلوغ مثل پناهگاهها یا مراکز پرورش گربهها شیوع دارد.
اگر مشکوک به کچلی هستید، سریعاً به دامپزشک مراجعه کنید، چون این بیماری بهراحتی به سایر حیوانات و انسان منتقل میشود. درمان معمولاً با داروهای ضد قارچ موضعی یا خوراکی انجام میشود.
اسپورو تریکوز (نوعی قارچ نادر)
این نوع قارچ نادر ممکن است از طریق بریدگی یا زخم وارد بدن گربه شود و موجب بروز برآمدگیهای سفت یا زخمهایی روی بینی، گوش و سر گربه شود. هرچند مواردی از آن در برخی کشورها دیده شده، در برخی مناطق دیگر هنوز گزارش نشده است.
درمان این بیماری نیاز به داروی خوراکی ضد قارچ دارد و ممکن است چند ماه طول بکشد. در برخی موارد هم درمان مؤثر واقع نمیشود و بیماری میتواند خطرناک باشد. تا زمان مراجعه به دامپزشک، بهتر است گربه را از سایر حیوانات جدا نگه دارید و پس از تماس با او دستها را خوب بشویید.
شپش
شپش بیشتر در گربههای مسن و پشمالو دیده میشود. نگران نباشید؛ نوعی از شپش که روی گربهها زندگی میکند به انسان منتقل نمیشود.
برای تشخیص شپش، موهای گربه را کنار بزنید. تخمهای شپش به ریشه مو میچسبند و بالغها شبیه ذرات ریز و تیرهرنگ دیده میشوند.
در صورت مشاهده شپش، باید از شامپوی مخصوصی استفاده کنید که برای گربه بیخطر باشد. حتماً با دامپزشک مشورت کنید، چون بعضی از داروهای ضد شپش برای گربهها سمی هستند. همچنین، وسایل گربه مثل رختخواب، قلاده و برسها باید کاملاً شسته شوند.
سرطان پوست
همانند انسانها، قرار گرفتن در معرض آفتاب میتواند موجب بروز سرطان پوست در گربهها شود، بهویژه گربههایی با موهای سفید یا روشن.
نمیتوان فقط با نگاه کردن به یک زخم یا برجستگی تشخیص داد که آیا سرطان است یا نه. دامپزشک باید سایر احتمالات را بررسی کرده و در صورت لزوم نمونهبرداری کند. اگر بیماری زود تشخیص داده شود و به سایر نقاط بدن نرفته باشد، ممکن است تنها به جراحی نیاز باشد. درمانهایی مانند شیمیدرمانی یا پرتودرمانی هم بسته به شدت بیماری استفاده میشوند.
مشکلات پوستی دیگر
خشکی پوست یا ریزش مو (آلوپسی) ممکن است نشاندهنده یک بیماری زمینهای باشد، بهویژه اگر گربه خارش هم داشته باشد. البته گاهی این مشکلات بیخطر هستند.
مثلاً ممکن است در گربههای مسنتر شورههایی روی قسمت پایین کمر دیده شود چون دیگر نمیتوانند بهخوبی خودشان را تمیز کنند. در مقابل، گربهای که بیش از حد خودش را لیس میزند ممکن است به دلیل استرس دچار ریزش مو شده باشد.
اگر نسبت به خشکی پوست یا ریزش مو نگران هستید، بهتر است با دامپزشک مشورت کنید.
نتیجهگیری
مشکلات پوستی در گربهها میتوانند از مسائل ساده و قابل درمان تا بیماریهای جدی و خطرناک متغیر باشند. اگر متوجه شدید گربهتان احساس ناراحتی دارد یا پوستش طبیعی به نظر نمیرسد، بهتر است حتماً برای بررسی به دامپزشک مراجعه کنید.